نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد مدعو دانشگاه ایلام، دانش‌آموخته تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران، ایران

چکیده

ادغام اقتصاد ایرانِ قاجاری در اقتصاد جهانی باعث شد تا تجارت خارجی به ویژه صادرات صنایع دستی همچون فرش رشد چشمگیری پیدا کند. در چنین شرایطی آمریکا به عنوان یکی از مهم‌ترین کشورهای هدف، فرش صادراتی ایران در نظر گرفته شد، اما این صادرات با فراز و نشیب‌های همراه بود. مقاله حاضر با تکیه بر مطبوعات و اسناد منتشر نشده درصدد پاسخ­گویی به این پرسش‌ است که چه عواملی حضور فرش ایرانی در بازار ایالات متحده را تسریع بخشید و چالش‌های پیش‌روی صادرات فرش چه بود؟ یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که به دنبال بازتاب برگزاری نمایشگاه‌های تجاری و بازرگانی در مطبوعات دوره قاجاریه و تلاش‌های دیپلمات‌های ایرانی در واشنگتن، زمینه‌هایی در آمریکا و عواملی در ایران روند صادرات فرش ایرانی را سرعت بخشیدند. هر چند در برخی از مواقع به دلایلی چند وقفه کوتاهی در صادرات فرش به آمریکا به وجود آمد، اما این موانع با تلاش‌های دیپلمات‌ها برداشته شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Export of Iranian Carpets to the United States During the Qajar Period; Backgrounds and Challenges

نویسنده [English]

  • Fereshte Jahani

Visiting Professor, University of Ilam, PhD in History of Iran after Islam, Tehran, Iran

چکیده [English]

 
The integration of Iranian economy into the world economy in the Qajar period caused foreign trade, especially handicrafts such as carpets, to grow significantly. In such circumstances, the United States was considered as one of the most important target countries for the export of Iranian carpets, but this export was accompanied by ups and downs. The present article, based on the press and unpublished documents, seeks to answer the question of what factors accelerated the trade of Iranian carpets in the US market and what were the challenges ahead? the findings of this study indicate that following the reflection of trade and commerce exhibitions in the Qajar period press and the efforts of Iranian diplomats in Washington, some backgrounds in the United States and some factors in Iran accelerated the process of exporting Iranian carpets. Although in some cases there were brief interruptions in carpet exports to the United States for some reason, these obstacles were removed through the efforts of diplomats.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carpet
  • America
  • Qajar Intellectuals
  • Diplomats
  • American Investors
ارفع الدوله، پرنس، خاطرات پرنس‌ارفع‌الدوله، به‌کوشش علی دهباشی، تهران، نشر شهاب ثاقب با همکاری انتشارات سخن، 1378ش.
ایرانیان از نگاه آمریکاییان، ایران عهد قاجار‌در روزنامه‌های‌آمریکا، ترجمه علیرضا ساعتچیان، تهران، پارسه، 1397ش.
جمالزاده، محمد علی، گنج شایگان، بی‌جا، نشر اداره کاوه، بی‌تا.
کرزن، جورج ناتانیل، ایران و قضیه ایران، ترجمه غلامعلی وحید مازندرانی، ج2، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1373ش.
معین‌السلطنه، حاج میرزا محمدعلی، سفرنامه شیکاگو، به‌کوشش همایون شهیدی، چاپ اول، تهران، علمی، 1363ش.
مولایی، مصطفی، اتحادیه، منصوره، «سرمایه‌گذاری شرکت‌های غربی در صنعت فرش ایران در عصر قاجار»، فصلنامه تحقیقات تاریخی و مطالعات آرشیوی، سال 28، ش 3، 1397ش.
ورن، ژول، سفر هشتاد روز دور دنیا، ترجمه محمد‌حسین خان فروغی، چاپ سنگی، تهران، شرکت طبع کتب، 1316ق.
 
 
نشریات
اختر، 1283ق، ش12.
همان، 1293ق، ش47.
همان، 1309ق، ش22.
همان، 1309ق، ش31.
همان، 1309ق، ش4.
همان، 1310ق، ش2.
اطلاع، 1304ق، ش155.
همان، 1306ق، ش220.
همان، 1307ق، ش478.
ایران، 1297ق، ش426.
چهره نما، 1322ق، س اول، ش4.
وقایع‌اتفاقیه، 1268ق، ش56.
 
اسناد
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (ساکما)، سند شماره، 4709/240.
همان،  17196/240.
همان، 7970/295.
اداره اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه (استادوخ)، 1317ق، کارتن29، پوشه1.
همان، 1320ق، ک10، پ3.
همان، 1321ق، ک11، پ5.
همان،1321ق، ک21، پ5.
همان،1324ق، ک9، پ7.
همان،1329ق، ک20، پ1.
همان، 1330ق، ک21، پ3.
همان،1330ق، ک21، پ9.
همان، 1332ق، ک21، پ1.
همان، 1333ق، ک54، پ24.
همان، 1333ق، ک54، پ31.
همان، 1333ق، ک58، پ3.
همان، 1336ق، ک31، پ9.
همان، 1336ق، ک9، پ31.
همان، 1337ق، ک31، پ11.
همان، 1338ق، ک28، پ43.
همان، 1300ش، ک10، پ13.
همان، 1302ش، ک23، پ7.